Ιστορία του ελαιολάδου


Η ιστορία της ελιάς και του λαδιού χάνεται στα βάθη των αιώνων. Η ελιά συνδέεται με χιλιάδες χρόνια ελληνικής ιστορίας και παράδοσης. Θεωρήθηκε δέντρο ιερό και ιδιαίτερα προστατευόμενο. Υπήρξε σύμβολο ειρήνης, νίκης, σοφίας και φιλίας των λαών. Με στεφάνι ελιάς, τον κότινο, στεφάνωναν τους νικητές των ολυμπιακών αγώνων.

Η αγριελιά πρωτοεμφανίστηκε στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά η πρώτη καλλιέργεια ελιάς πραγματοποιήθηκε στον Ελλαδικό χώρο και συγκεκριμένα στην Κρήτη, κατά την προϊστορική περίοδο. Η αρχέγονη σχέση της ελιάς με τον Ελλαδικό χώρο επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι η ελληνική ονομασία «ελιά» διατηρείται στις περισσότερες ευρωπαϊκές γλώσσες: olive (engl.), olive (fr.), oliva, oliven, oliwkowy, olajboyό κ.ά.

Πρόσφατες αρχαιολογικές έρευνες στις Κυκλάδες, την καρδιά του Αιγαίου, έφεραν στο φως απολιθωμένα φύλλα ελιάς, ηλικίας 50.000-60.000 ετών.

Είναι ενδεικτικό ότι ευρήματα των ανασκαφών και των ναυαγίων ανέδειξαν αμφορείς, κεραμεικά σκεύη και τοιχογραφίες, που απεικονίζουν όλες τις φάσεις καλλιέργειας της ελιάς, αποδεικνύοντας τη δεσπόζουσα θέση του ελαιολάδου τόσο κατά την Μινωική όσο και την Μυκηναϊκή περίοδο. Εκτός από τα οικονομικά οφέλη της καλλιέργειας και της εμπορίας του, το ελαιόλαδο ήταν πολύ σημαντικό στην κοινωνική και θρησκευτική ζωή των Ελλήνων. Με λάδι ελιάς άλειφαν τα σώματα των αθλητών και των πολεμιστών, με λάδι ελιάς άναβαν τα λυχνάρια και λάδι ελιάς πρόσφεραν στους Θεούς και στους νεκρούς τους. Ο Ιπποκράτης το συνιστούσε ως «ίαμα», δηλαδή φάρμακο, ιδανικό για εξήντα διαφορετικές χρήσεις.

Με την πάροδο των χρόνων, το ελαιόλαδο, o «υγρός χρυσός», όπως το αποκαλούσε ο Όμηρος, εξακολούθησε να έχει ιδιαίτερη θέση στη ζωή των Ελλήνων, ως αναπόσπαστο συστατικό της καθημερινής τους διατροφής.

Σήμερα, το 95% – 97% της παγκόσμιας παραγωγής ελαιολάδου προέρχεται από τις μεσογειακές χώρες, με τη χώρα μας να είναι η τρίτη μεγαλύτερη χώρα παραγωγής, μετά την Ισπανία και την Ιταλία. Ωστόσο, το ελληνικό ελαιόλαδο κατέχει την πρώτη θέση ως προς την ποιότητα του έξτρα παρθένου ελαιολάδου και αυτή ακριβώς η ποιοτική υπεροχή του εξασφαλίζει διεθνή αναγνώριση.