Ποικιλίες ελαιοκάρπου

Κορωνέικη

Είναι η πιο γνωστή ποικιλία ελιάς στην Ελλάδα αφού της αντιστοιχεί το 60% της ελληνικής παραγωγής. Η κορωνέϊκη ελιά πήρε το όνομά της από την κωμόπολη Κορώνη της Μεσσηνίας. Έχει μικρό μέγεθος και ωριμάζει από τον Οκτώβριο μέχρι το Δεκέμβριο. Το βάρος της είναι από 0.3 έως 1.0 γραμμάρια και το ύψος της από 12 έως 15 χιλιοστά. Παρά το γεγονός ότι το κορωνέικο δέντρο χρειάζεται ελάχιστη φροντίδα και μπορεί να αντέξει σε χαμηλές θερμοκρασίες, είναι αυτό που δίνει μια από τις καλύτερες ποιότητες ελαιολάδου. Είναι μια καθαρά Ελληνική ποικιλία ελαιόδεντρου, με άριστα χαρακτηριστικά.

Αθηνολιά
Η ποικιλία αυτή ωριμάζει αργά και η συγκομιδή της γίνεται από το τέλος Δεκεμβρίου έως τις αρχές Ιανουαρίου. Ο καρπός της είναι μεσαίου μεγέθους με οβάλ σχήμα. Το βάρος της είναι από 2.2 μέχρι 2.9 γραμμάρια και το ύψος της ποικίλει από 7.5 εως 25 χιλιοστά. Μπορεί να καλλιεργηθεί σε μεγάλο υψόμετρο, ακόμη και στα 1.000 μέτρα. Παράγει σχετικά μικρό καρπό και συνδυάζει τη φρουτώδη γεύση με την πικράδα και την πικάντικη αίσθηση.Το λάδι από Αθηνολιά είναι εξαιρετικής ποιότητας με χαμηλή οξύτητα.

Καλαμών

Η καλύτερη εποχή για τη συγκομιδή της ποικιλίας αυτής είναι μεταξύ Δεκεμβρίου και Ιανουάριου. Η συγκομιδή γίνεται μόνο όταν το χρώμα του καρπού έχει γίνει εντελώς μαύρο. Έχει ασύμμετρο σχήμα ενώ το βάρος του καρπού είναι αρκετά αυξημένο. Το δέντρο της Καλαμών έχει τη δυνατότητα να αντέχει σε όλες τις θερμοκρασίες κλίματος δίνοντας εξαιρετικούς καρπούς. Η ποικιλία αυτή είναι και παγκοσμίως και η πιο γνωστή ελιά τραπεζιού.

Αμφίσσης

Η συγκομιδή της ποικιλίας αυτής εξαρτάται από το πόσο ώριμος είναι ο καρπός της. Το μέγεθος της ελιάς αυτής είναι επίσης αρκετά αυξημένο όπως αντιστοίχως και το βάρος της. Λόγω του γεγονός ότι η συγκεκριμένη αυτή ποικιλία δίνει σχετικά χαμηλότερης ποιότητας ελαιόλαδου συγκριτικά με άλλες ποικιλίες, χρησιμοποιείται κυρίως σαν ελιά ή πατέ.

Χαλκιδικής
Η ποικιλία αυτή ωριμάζει σχετικά νωρίς και η συγκομιδή της γίνεται μεταξύ Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου. Ο καρπός της έχει χρώμα κιτρινοπράσινο και δε αλλάζει σε μαύρο όπως γίνεται σε άλλες ποικιλίες. Έχει ασύμμετρο σχήμα και συνήθως χρησιμοποιείται ως ελιά τραπεζιού και πατέ όπως και η Αμφίσσης, αλλά συχνά τις βρίσκουμε και γεμιστές με αμύγδαλο ή πιπεριά.

Μανάκι
Η ποικιλία αυτή επίσης ωριμάζει με αργούς ρυθμούς και η καλύτερη εποχή για τη συγκομιδή της είναι από το τέλος Ιανουαρίου μέχρι τις αρχές του Φεβρουαρίου. Ο καρπός της έχει μεσαίες διαστάσεις με οβάλ σχήμα. Το βάρος της ποικίλει από 2.2 έως 2.9 γραμμάρια. Αυτό που χαρακτηρίζει το δέντρο Μανάκι είναι ότι αντέχει σε υψηλό υψόμετρο, όπου άλλες ποικιλίες εκτός από την Αθηνολιά δε μπορούν να αποδώσουν. καλλιεργείται κυρίως στην περιοχή της Αργολίδας στην Πελοπόννησο. Η γλυκύτητα που το διακρίνει, η πλούσια γεύση του και η ήπια υφή του, χαρίζουν εξαιρετικό άρωμα κατά τη μαγειρική του χρήση.

Κουτσουρελιά-Πατρινή
Φέρει και τις συνωνυμίες Κουτσουλιέρα, Λαδολιά, Λιανολιά χονδρή, Λιανολιά ψιλή, Ντόπια και Πατρινιά. Η περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι φτάνει περίπου στο 25%. Είναι μικρόκαρπη και θεωρείται ποικιλία απαιτητική σε εδαφική υγρασία.Το δέντρο αποκτά ύψος μέχρι 5-7 μετρά. Τα φύλλα είναι βαθυπράσινα μήκους 3.95 εκατοστά και πλάτος 0.88 εκατοστά. Ο καρπός κυλινδροκωνικός με θηλή και βάρος 1,2 γραμμάρια.Απαντάται σε Στερεά Ελλάδα (Φθιώτιδα, Φωκίδα, Βοιωτία, Αιτολοακαρνανία), Ανατολική Θεσσαλία (Αγιά, Πήλιο),Ήπειρο (Άρτα, Παραμυθιά,

Ηγουμενίτσα) και περιορισμένα στην Αχαϊα και Ηλεία.

Βαλανολιά
Μεσόκαρπη ποικιλία, με καρπό σε σχήμα βελανιδιού. Θεωρείται μία από τις καλύτερες ποικιλίες παραγωγής λαδιού, καθώς δίνει εκλεκτής ποιότητας λάδι. Η καλλιέργειά της κυριαρχεί στον νομό Λέσβου, όπου αποτελεί το 70% των ελαιώνων, και λιγότερο στη Χίο και τη Σκύρο. Πολύ ευαίσθητη στοv δάκο και στο κυκλοκόνιο αλλά ανθεκτική στο ψύχος. Άλλες ονομασίες που φέρει είναι βαλάνα, μυτιληνιά, κολοβή.

Θρουμπολιά

Τη συναντάμε πολλές φορές και με τα ονόματα ασκούδα, αμπαδιώτικη, χουρμαδολιά, χονδρολιά, κοπρολιά. Δεν πρέπει να συγχέεται με τη «θασίτικη». Ποικιλία μεσόκαρπη που χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή εμπορικού τύπου ελιών (θρούμπες) αλλά και για την παραγωγή καλής ποιότητας λαδιού. Ευδοκιμεί σε γόνιμα εδάφη, υψηλής εδαφικής υγρασίας και θεωρείται ότι είναι ευαίσθητη στο ψύχος, στον δάκο και στο κυκλοκόνιο. Συναντάται σε όλη την Κρήτη, την Εύβοια, την Αττική, τις Κυκλάδες, τα Δωδεκάνησα, τη Σάμο, τη Χίο και τη Λέσβο.

Μεγάρων
Παραγωγική ποικιλία με ανεκτικότητα στο ψύχος. Καλλιεργείται για την παραγωγή καλής ποιότητας λαδιού αλλά τη συναντούμε συχνά και τυποποιημένη σε κονσέρβες (πράσινες τσακιστές και μαύρες πατητές). Ταξινομείται στις μεσόκαρπες ποικιλίες, ενώ απαντάται συχνά και με τις ονομασίες βοβωδίτικη, περαχωριτική, λαδολιά. Τη συναντάμε σε Αργολίδα, Αρκαδία, Κορινθία, Βοιωτία, Εύβοια, Φθιώτιδα, Αχαΐα, Αττική και τα τελευταία 25 χρόνια στη Βόρεια Ελλάδα. Είναι ανθεκτική στο ψύχος, σχετικά ανθεκτική στο κυκλοκόνιο, τη βερτιτσιλλίωση και τον καρκίνο και ευαίσθητη στον δάκο.

Αδραμυττινή

Ποικιλία ελιάς η οποία καλλιεργείται στην Μυτιλήνη για την παραγωγή λαδιού ικανοποιητικής ποιότητας.Το δένδρο είναι μέσου μεγέθους (6-8m). Ο καρπός έχει μέσο βάρος 3,5gr και όταν είναι άγουρος έχει χρώμα κιτρινωπό. Η σχέση της σάρκας προς τον πυρήνα είναι 5,5/1 και η ελαιοπεριεκτικότητα του καρπού είναι γύρω στο 23%. Είναι μέτρια ανθεκτική στο ψύχος. Επίσης είναι ευαίσθητη στον δάκο και στο βακτήριο της φυματίωσης.

Αγουρομανακολιά

Ποικιλία ελιάς κατάλληλη για λάδι η οποία απαντάτε στην Αργολίδα, Κορινθία και στην Αρκαδία. Η ποιότητα του λαδιού είναι εξαιρετική. Το δένδρο φθάνει τα 5-7m. Ο καρπός έχει μέσο βάρος 3,3gr και δεν έχει καθόλου θηλή. Η σχέση σάρκας προς πυρήνα είναι 6/1 και η ελαιοπεριεκτικότητα του καρπού περίπου 30%. Είναι ποικιλία ανθεκτική στο ψύχος και όψιμης ωρίμανσης.

Δαφνελιά

Ποικιλία ελιάς την οποία συναντάμε στην Σάμο, Χίο και Κυκλάδες όπου καλλιεργείται για την παραγωγή λαδιού καλής ποιότητας. Το δένδρο μπορεί να φθάσει τα 14m. Το μέσο βάρος του καρπού είναι 2,7gr και η ελαιοπεριεκτικότητά του γύρω στο 19%. Φέρει μικρή θηλή και η σχέση σάρκας προς πυρήνα είναι 3,3/1.

Θιακή

Το δένδρο φθάνει τα 5-8m. Ο καρπός έχει μέσο βάρος 1,6gr και σχηματίζει μικρή θηλή. Η σχέση της σάρκας προς τον πυρήνα είναι 6/1 και η περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι είναι περίπου 21%. Θεωρείται ποικιλία υψηλής παραγωγικότητας. Είναι ανθεκτική στο βακτήριο Pseudomonas savastanoi pv. savastanoi (Φυματίωση ελιάς). Επίσης είναι ανθεκτική στην ξηρασία και στους θαλάσσιους ανέμους. Είναι ευαίσθητη στο δάκο.

Μαυρελιά Μεσσηνίας

Ο καρπός έχει μέσο βάρος 2,4gr και φέρει μικρή θηλή. Η σχέση σάρκας προς πυρήνα είναι 6,5/1 και η ελαιοπεριεκτικότητα του καρπού είναι περί το 19%. Είναι ποικιλία απαιτητική σε εδαφική υγρασία. Σε ξηρές περιοχές ρίχνει τα άνθη της.

Μυρτολιά

Το δένδρο μπορεί να φθάσει τα 10m σε ύψος. Ο καρπός έχει μέσο βάρος 2,3gr και δεν φέρει θηλή. Η σχέση σάρκα προς πυρήνα είναι 3,9/1 και η περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι γύρω στο 24%. Είναι ποικιλία ανθεκτική στο ψύχος και στην ξηρασία. Παρουσιάζει ευαισθησία στο βακτήριο της φυματίωσης (Pseudomonas savastanoi pv. savastanoi).

Τραγολιά

Το δένδρο είναι μέτριας ανάπτυξης. Ο καρπός έχει μέσο βάρος 2,4gr. Η σχέση της σάρκας προς τον πυρήνα είναι 6/1 και η περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι είναι γύρω στο 27,5%.

Πηγές